Jaap Bond, voorzitter van de KAVB, ging vandaag op Radio 1 bij ‘De Nieuws BV’ in conclaaf met Zembla-journalist Ton van der Ham. In een item dat ruim 15 minuten duurde, gaf Bond aan dat het verhaal van het middelengebruik in de lelieteelt een stuk genuanceerder ligt dan wordt gesteld.
Bond eindigde het radio-item met te zeggen dat de bloembollensector niet een sector is die ‘zomaar wat doet’. Hij gaf aan dat het juist één van de meest innovatieve sectoren is. „Dit moet ook zo hard gaan omdat we de kaderrichtlijnwaterdoelstellingen in 2027 willen halen.” Verder gaf hij aan dat de sector hierin graag – naast de provincies, de waterschappen en de ministeries – ook wil samenwerken met de NGO’s om de doelstellingen te halen.
Vertekend beeld
In het radio-item ging het onder andere over het stijgende bollenareaal en het middelengebruik in onder andere de lelieteelt. Journalist Ton van der Ham zei het gek te vinden dat een bloembollen- of lelieteelt een ‘rustgewas’ wordt genoemd. „Dit klinkt heel eufemistisch. Alsof je de bodem rust gunt, maar dat is een bizarre omschrijving van de situatie.” De lelieteelt, vooral die op zandgronden, is een vervuilende teelt voor bodem en oppervlaktewater stelde hij. En, zo gaf hij aan, worden er in de lelieteelt veel meer middelen gebruikt dan in andere teelten.
Bond gaf aan dat Van der Ham ook wel weet dat dit een vertekend beeld is. „Tweederde van de middelen die gebruikt worden in de lelieteelt zijn minerale oliën. Dat is een biologisch middel. Wanneer je dit gebruik eraf haalt, zit de lelieteelt op het zelfde niveau middelengebruik als aardappelen, uien, tulpen, bieten enzovoort”, aldus Bond.
Bond gaf meerdere keren in de uitzending aan dat Van der Ham hem niet laat uitpraten of dingen uit laat leggen. Bond: „Ik laat u altijd uitpraten en u mij niet. Ik wil geen monoloog houden. Ik wil gewoon reageren op een nette manier. U doet dit elke keer en daarom zijn de mensen ook zo bang. Dat komt mede door u.” Zo vertelde Bond dat het helemaal niet zo is dat leliekwekers 19 middelen gebruiken in een cocktail. „Dat is onzin. In een cocktail gebruiken ze nooit meer dan 3 of 4 middelen, want anders heeft het spuiten geen enkel effect. En ook de groene middelen maken deel uit van die cocktails.”
‘Nuance van Bloem’
Bond zei dat hij de zorgen van omwonenden om het middelengebruik niet ontkent. Hij was blij dat in het radio-item neuroloog Bas Bloem nog eens werd uitgezonden. Bond: „Bloem geeft zelf de nuance aan. Namelijk dat het nog niet bewezen is dat de middelen risico’s geven. Aan het onderzoek naar risico’s doen wij graag mee, want het gaat ook om de gezondheid van kwekers.” Het voorzorgsbeginsel, daar wilde Bond niet aan, want het Ctgb laat de middelen toe. „Sommige middelen worden zelfs zwaarder getest dan de medicijnen die we slikken.” Wel vindt hij dat agrariërs zich moeten houden aan de etiketten van middelen. „Ik hoor dat een derde dat niet doet en dat betreur ik zeer. Dat zijn trouwens niet alleen de bollenkwekers, dit getal geldt voor alle open teelten.”
