Demissionair minister Piet Adema van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit speculeert in een brief die hij maandag 15 april aan de Tweede Kamer stuurde over de herkomst van dinoterb in het oppervlaktewater. Adema denkt aan nalevering of illegaal gebruik en wacht het onderzoek van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier af. Dat is naar verwachting na de zomer afgerond.
Adema reageert met de brief op de commotie die ontstond toen milieuactiegroep MOB rond de jurist Johan Vollenbroek bij het hoogheemraadschap aandrong op handhaving tegen de verontreiniging van het water met dinoterb. Volgens MOB komt de stof uit de bollenteelt, maar Adema meldt in zijn brief dat de stof ’werd gebruikt als werkzame stof in onkruidbestrijdingsmiddelen, met name in de akkerbouw en akkerbouwmatige vollegrondsgroenteteelt. Gebruik in de sierteelt was beperkt.’
Over de herkomst van de stof schrijft Adema: ’Het is onduidelijk waardoor de in 2022 gevonden normoverschrijdingen zijn veroorzaakt. Er kan mogelijk sprake zijn van nalevering uit de bodem van geaccumuleerde resten uit het verleden – die onder zuurstofloze omstandigheden niet zijn afgebroken en in combinatie met verticale en horizontale waterbewegingen als gevolg van overvloedige neerslag, verdroging, verzilting en kwel in oppervlaktewater zijn gekomen – of illegaal gebruik van middelen op basis van deze werkzame stof.’
Stof niet gevonden, handel ook niet
De landbouwminister greep in de brief ook terug op eerder vondsten van dinoterb. In 2013 werd er ook een verhoogd aantal normoverschrijdingen gevonden. Incidenteel zijn in de afgelopen vijf jaren ook
normoverschrijdingen gemeten op andere locaties in Nederland, in Noord-Brabant, Zuid-Holland en Limburg. De overschrijdingen hebben tot inspecties door de Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) geleid naar mogelijk illegaal gebruik in de bollenteelt. Na 55 inspecties is de stof nergens gevonden. In 2018 is nogmaals onderzoek gedaan in de bollenteelt en ook uit de 295 inspecties die toen zijn gedaan kwam geen dinoterb. Vanaf 2016 wordt door de NVWA standaard gekeken naar onder meer dinoterb. Jaarlijks worden zo’n vierhonderd grond- of gewasmonsters genomen en daarin is de stof ook nooit gevonden. Adema: ’Illegaal gebruik van deze stof zou vooraf gegaan moeten zijn door illegale handel. Toezicht op illegale handel is al langer één van de priorteiten van de NVWA, in
nauwe samenwerking met de Douane. Bij importinspecties en overige inspecties in het handelskanaal zijn geen middelen op basis van dinoterb aangetroffen.’
Toeleverancier CAV Agrotheek leverde tot 1998 herbiciden met dinoterb, daarna werd de toelating ingetrokken. Volgens teeltspecialisten van de leverancier is het middel nooit in de bollen gebruikt, omdat het schadelijk is voor het gewas. De KAVB overweegt juridische stappen tegen MOB als blijkt dat de bollensector geen blaam treft.
