Koning Willem-Alexander heeft dinsdag tijdens Prinsjesdag in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag de Troonrede uitgesproken. De koning begon met de opmerking dat de zorgen moeten worden geadresseerd die in de verkiezingsuitslag van vorig jaar doorklinken; zorgen over immigratie, wonen, ziektekosten, klimaat en veiligheid.
Volgens de koning zijn er acute problemen op onder meer het gebied van landbouw en natuur ontstaan door regeldrang. Regels die vaak niet passen bij de praktijk van alle dag. „Te vaak krijgen mensen de boodschap dat iets niet mag en raken zo de regie kwijt.” Uitlegbaar en uitvoerbaar beleid moet deze ontwikkeling stap voor stap doorbreken. Wel stelde de koning dat de mogelijkheden beperkt zijn op ruimtelijke ecologisch en financieel gebied.
Grip op migratie
Grip op migratie is een van de belangrijkste doelen van het kabinet, dat het daarom ook in de troonrede opnam. Onder migratie valt ook de arbeidsmigratie. „Nederland is harder gegroeid dan verwacht.” Tegelijk is er sprake van krapte op de arbeidsmarkt en een nijpend tekort aan personeel. De regering wil daarom mensen die nu nog aan de kant staan of parttime werken betrekken. Wel wordt er strikter gekeken welke arbeidsmigranten we wel en niet in Nederland willen hebben. „Misstanden in de arbeidsmigratie moeten worden aangepakt.”
Ruimte voor ondernemers
Er moet meer ruimte komen voor ondernemers. Zo wordt er gewerkt aan een beter vestigingsklimaat. Ook goede bereikbaarheid, met name van de mainports Rotterdam en Schiphol, is daarbij van belang. Er komt een grote onderhoudsoperatie op gang van wegen, bruggen en vaarwegen en er komt nieuwe infrastructuur bij. Er komt meer capaciteit op het elektriciteitsnet. De energietransitie moet haalbaar en betaalbaar zijn voor iedereen.
Stapeling van regelgeving
In de landbouw is er sprake van stapeling van regelgeving, aldus de koning. „De combinatie van landbouw en natuur is juist wat Nederland mooi maakt. We moeten dan ook af van de tegenstelling tussen voedselvoorziening en biodiversiteit.” Er komt een plan van aanpak voor het mestprobleem. De daadwerkelijke staat van de natuur wordt leidend voor het beleid. Er komt een half miljard euro voor agrarisch natuurbeleid.
Nieuwe nota ruimte
Volgend jaar zomer komt het kabinet met een nieuwe nota ruimte. „Hoe gaan we de schaarse ruimte verdelen?” Het kabinet wil 100.000 woningen laten bouwen. Er komt 5 miljard euro voor deze opgave en nog eens 2 miljard euro voor de ontsluiting van nieuwe wijken. Lokaal gaan overal dezelfde regels gelden.
Onderwijs
Ook het onderwijs krijgt aandacht van het kabinet, ondanks de aangekondigde bezuinigingen. „Van mbo tot universiteit is er oog voor onderzoek dat Nederland nodig heeft.” Nederlands is straks weer de norm in het onderwijs. Er komt een kleinere instroom van buitenlandse studenten, aldus de koning.