De wijziging van het belastingstelsel voor waterschappen vanaf 1 januari 2026 maakt het praktisch niet mogelijk om de kosten voor verbetering van de waterkwaliteit in het glastuingebied bij de tuinders neer te leggen. Volgens Hoogheemraadschap van Delfland is de wet wel een verbetering op de vorige wijziging in 2009.
Het college van Hoogheemraadschap van Delfland wilde in het ontwerp van haar kostentoedelingsverordening 2026 het aandeel voor de glastuinbouw met 50% verhogen. Hiermee wilde Delfland de sector motiveren om harder te werken aan het verbeteren van de waterkwaliteit. Dit blijkt echter door wetstechnische en fiscale beperkingen niet mogelijk, meldt Delfland. Deze bepaling wordt daarom uit de verordening gehaald.
Waterkwaliteit moet beter
Het college blijft achter haar standpunt staan dat de waterkwaliteit in het glastuinbouwgebied niet snel genoeg verbetert. Daarom zal zij bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een dringend verzoek doen om de wet zodanig aan te passen dat een tariefdifferentiatie mogelijk wordt.
Meer tuinders op de bon in één kwartaal dan in heel 2024
In het eerste kwartaal van 2025 heeft Delfland al meer processen verbaal aan glastuinders uitgedeeld dan in heel 2024. Met gerichte controles vergroot het hoogheemraadschap de pakkans voor calculerende overtreders.
Delfland voert al sinds 2023 een aangescherpte en risicogestuurde aanpak uit. Dit is onderdeel van een bredere, structurele inspanning om vervuiling van het oppervlaktewater terug te dringen. Vooruitblikkend naar 2027, als de Europese Kaderrichtlijn Water strenger gaat toezien op de waterkwaliteit en waar nodig de verbetering daarvan, intensiveert Delfland in het Westland en Oostland de effectieve aanpak van overtredingen als lekkages en lozingen.
Bij extra handhavingsrondes ligt de focus op de meest voorkomende overtredingen, zoals lozingen en overstorten van drainwater en het laten weglekken van percolaatwater uit gewasresten. “Het gaat ons er met name om notoire overtreders extra hard aan te pakken”, zegt Michiel de Groote, jurist en handhavingsadviseur bij Delfland.
Bij lozingen direct proces verbaal
Bij bewuste lozingen volgt direct een proces-verbaal, in combinatie met een last onder dwangsom. Dat laatste is een bestuursrechtelijk instrument om herhaling te voorkomen. De dwangsom, nu standaard € 5000, moet alleen betaald worden als de overtreding niet wordt rechtgezet of als de teler wéér in de fout gaat. Maar het proces-verbaal gaat ook naar het Openbaar Ministerie. “De boetes die het OM eist variëren in onze zaken tussen € 2000 en € 5000. Het kan zijn dat er een hoger bedrag wordt geëist, maar dat zijn dan echt zware zaken zoals met gebruik van verboden middelen.” Naar gelang de ernst van de overtreding en de schade die erdoor is veroorzaakt kan de boete dus ook oplopen naar € 10.000.
Dwangsom mogelijk verhoogd
Overigens overweegt Delfland om ook de dwangsom tot dat bedrag te verhogen. “Voor zeker de grotere glastuinbouwbedrijven is € 5000 peanuts. Een verdubbeling is dan een voorzichtig begin om wat meer indruk te maken.” Een dwangsom kán nog hoger, mits het aan de rechter uitlegbaar is dat dat bedrag in verhouding staat met de overtreding, aldus De Groote. Een andere manier om bewuste overtredingen te ontmoedigen is het aansprakelijk stellen niet alleen van bedrijven, maar ook van individuen, zoals verantwoordelijke bedrijfsleiders.
Meewerkende teler geen boete
In geval van een ongemerkte lekkage, die snel wordt verholpen, blijft een boete doorgaans achterwege. “Het overgrote deel van de glastuinbouwbedrijven heeft alles uitstekend voor elkaar. Gaat het een keer mis, dan melden telers het ook geregeld zelf. Dat die meewerkende telers er dan dus vanaf kunnen komen zonder proces verbaal is in lijn met de Landelijke Handhavingsstrategie-matrix, die alle overheden gebruiken.”
“Maar de calculerende overtreders, de recidivisten, die worden proefkonijn van extra zware handhaving en krijgen sowieso een proces verbaal en zullen naar de rechter moeten. Onze bestuurders willen dat alles uit de kast wordt gehaald om de waterkwaliteit te verbeteren.” Dit eerste kwartaal gaat het om 13 gevallen in de glastuinbouw, op een totaal van 21 geverbaliseerden.
