Veruit de meeste zelfstandigen hebben uit overtuiging voor het zzp-schap gekozen. Bovendien is het overgrote merendeel van de zzp’ers financieel onafhankelijk genoeg om bij economische tegenwind minimaal een half jaar financieel uit te houden. Deze twee conclusies van nieuw, onafhankelijk onderzoek door SEOR staan haaks op het beeld van de zzp’er dat in maatschappelijke discussies steevast wordt gehanteerd, stelt de NBBU.
Over zzp’ers doen al jarenlang hardnekkige verhalen de ronde. Zo zouden ze vaak gedwongen zijn om als zzp’er te werken en hun financiële situatie wordt als precair voorgesteld. „Maar het beeld dat opdoemt uit nieuw onderzoek staat haaks op deze aannames”, zegt Marco Bastian, directeur van de NBBU, die opdracht gaf voor het onderzoek. „Je kunt niet anders stellen dan dat het bestaande beeld – het beeld dat al jaren gebruikt wordt om beleid op te baseren – niets anders is dan dat: beeldvorming, gebaseerd op aannames.”
Weinig gedwongen zzp-schap
Er is onder meer onderzocht wat de beweegredenen zijn om zzp’er te worden. De meest genoemde redenen zijn; 1) Zelf bepalen hoeveel en wanneer ik werk; 2) Beroep wordt meestal als zelfstandige uitgevoerd; 3) Ik heb altijd al als zelfstandige willen werken; 4) Ik wilde niet (meer) voor een baas werken; 5) Ik zocht een nieuwe uitdaging. In minder dan 3% van de gevallen geven zelfstandigen aan zzp’er te zijn geworden omdat hun voormalig werkgever dat wilde.
Verder blijkt het onderzoek dat de meeste zzp’ers een financiële buffer hebben van zes maanden of meer. Minder dan zes maanden wordt als problematisch ervaren. Dit komt wel voor, maar is met name afhankelijk van leeftijd, opleidingsniveau en sector.