Op 6 juni openen Nederlandse stemlocaties hun deuren voor de Europese verkiezingen. Wie stemt, bepaalt mee welke partij(en) Nederland gaat vertegenwoordigen in het Europees Parlement. Nog in twijfel op wie, hoe, of waarom je gaat stemmen? De komende weken voorzien we je van meer informatie.
De Europese Unie (EU) heeft veel invloed op de dagelijkse gang van zaken in de land- en tuinbouwsector. Wat staat er op het spel bij de komende verkiezingen? „We gaan moeilijke jaren tegemoet waarin er ook moeilijke beslissingen moeten worden genomen,” waarschuwde Europa-correspondent Saskia Dekkers in een uitzending van Nieuwsuur. De komende vijf jaar moet het Europees Parlement belangrijke beslissingen maken in dossiers die ook belangrijk zijn voor de sierteelt. Deze beslissingen bepalen ook hoe de toekomst van de Nederlandse sierteelt eruit gaat zien.
1. Overzicht
Op 6 juni kan je stemmen op de Nederlandse leden die ons de komende vijf jaar in Europa vertegenwoordigen. Dit jaar registreerden 27 politieke partijen zich voor de Europese Parlementsverkiezingen. Een groot deel van deze partijen presenteren hun plannen voor Europa voor de komende vijf jaar in een verkiezingsprogramma. Zo’n programma is terug te vinden op de website van de politieke partij. Land- en Tuinbouworganisatie Nederland (LTO) verzamelde de passages uit de partijprogramma’s die belangrijk zijn voor de land- en tuinbouwsector in een overzicht ‘Europese Verkiezingsprogramma’s’. Onderwerpen die aan bod komen in dit overzicht zijn bijvoorbeeld arbeidsmigratie, gewasbeschermingsmiddelen, klimaat en faunabeheer.
In totaal zijn er 720 zetels te verdelen in het Europees Parlement. Nederland heeft het recht op 31 van deze zetels. Bijna alle Nederlandse partijen hebben zich aangesloten bij een Europese fractie, dat is een soort samenwerkingsverband tussen partijen uit verschillende Europese landen. Het Europees Parlement bestaat op dit moment uit zeven politieke fracties of ‘families’. LTO geeft deze families overzichtelijk weer in onderstaande afbeelding. Let op: na de verkiezingen kan de samenstelling veranderen.
2. Kijken
Op maandag 27 mei om 20.00 vindt Het Grote Europese Landbouwdebat 2024 plaats. Tijdens dit debat gaan (kandidaat-)Europarlementariërs met elkaar in gesprek over de toekomst van de landbouw. Het debat wordt georganiseerd door LTO en Nieuwe Oogst. LTO laat weten dat politici van VVD, NSC, BBB, CDA, PvdA/GroenLinks, SGP, ChristenUnie, D66, Partij voor de Dieren en Volt aanwezig zullen zijn. Het debat is live te volgen via deze link.
Glastuinbouw Nederland, Plantum, GroentenFruit Huis en Royal FloraHolland organiseerden in samenwerking met een aantal andere partijen uit de sector het EU Plantdebat. Op 12 mei hebben kandidaten van acht politieke partijen zich voorgesteld en hun standpunten toegelicht in Aalsmeer. Een sfeerimpressie is te bekijken op de website van Glastuinbouw Nederland. Redacteur Joef Sleegers was aanwezig bij het debat en schreef hier dit artikel over.
3. Luisteren
NPO Radio 1 ging in een radio-item over de Europese verkiezingen in op de opgaven voor de glastuinbouw. Het fragment, dat op 12 mei werd uitgezonden, is hier terug te luisteren. Anna Strolenberg (Volt) en Klaas Jan de Ruiter (BBB) gaan in het fragment in gesprek met lobbyist Jesse Schevel van Glastuinbouw Nederland. Ze bespreken de opgaven op het gebied van duurzaamheid, en exportafhankelijkheid, maar ook blijkt dat het belang van de sierteelt nog lastig uit te leggen is aan critici.
4. Lezen
Wat is het verschil tussen Europese verordeningen en Europese richtlijnen? Wat is een Spitzenkandidat? Hoe zit de EU in elkaar? In dit artikel legt NOS de meest voorkomende Europese verkiezingstermen nog een keer uit. Ook Huis voor Democratie en Rechtsstaat Prodemos legt op de Prodemos-website in duidelijke taal uit hoe de Europese Unie en het Europees Parlement werken en hoe de Europese verkiezingen zullen verlopen.
5. Kiezen
En dan heb je natuurlijk nog de stemwijzers die je helpen beslissen welke partij een roodgekleurd bolletje verdient op 6 juni. De bekendste stemhulpen zijn Stemwijzer en Kieskompas. Deze stemhulpen zijn vooral gericht op de verschillen tussen partijen. In de stellingen worden daarom niet alle politieke thema’s behandeld die op dit moment in Nederland belangrijk zijn. Universiteit Utrecht boog zich over de voordelen en tekortkomingen van Stemwijzer en Kieskompas. Een volledig interview met de onderzoeker lees je op de website van de universiteit. Een conclusie: veel thema’s van Stemwijzer en Kieskompas overlappen: beide stemhulpen hebben aandacht voor bestaanszekerheid, migratie, vervoer, woningmarkt, milieu en klimaat. „Het enige echte verschil is dat Stemwijzer stellingen heeft over een regionaal kiesstelsel en het referendum, terwijl Kieskompas het democratie-thema onbesproken laat,” meldt de Universiteit. Bovendien geven de onderzoekers als tip om, ter nuancering van de stellingen, bij de uitgebreidere uitleg van de politieke partij te kijken. Op deze manier krijg je waarschijnlijk een beter beeld bij het standpunt van de partij, leggen de onderzoekers van Universiteit Utrecht uit.
Een minder bekende stemhulp is Openverkiezingen.nl. Deze website spit met kunstmatige intelligentie (AI) de verkiezingsprogramma’s door van de partijen op stellingen die je van tevoren zelf kiest. Op basis van de ingevoerde informatie haalt de tool de standpunten van de partijen die je hebt geselecteerd, naar boven.
Benieuwd naar nieuwe ideeën en eens openstaan voor andere inzichten? De website Waaromkiesjij.nl zet stemmers op basis van stellingen en partijvoorkeur met elkaar in een chat. De makers noemen dit ‘politiek speeddaten’ en hopen dat deze website de gebruikers helpt uit hun eigen bubbel breken.
Speciaal voor jongeren zijn er de stemhulpen Stemjong.nl en Youngvoice.nl.
Greenity 172 gaat dieper in op de impact van Europa op de bloembollen- en vasteplantensector. Tot de verkiezingen van 6 juni verschijnen er diverse nieuwsitems over de Europese verkiezingen online. Hou het platform in de gaten voor meer informatie.
