Vorige
PLUS EXTRA

EXTRA Schokgolf na berichtgeving over buitenproportionele uitbuiting Oekraïense arbeidsmigranten

Beeld
Shutterstock

CNV-bestuurder Henry Stroek heeft op 2 juni de landelijke media gezocht nadat hij arbeidscontracten onder ogen kreeg, waarvan hij vindt dat de honden er geen brood van lusten. Zo erg is hij ervan geschrokken en heeft dat ook nog nooit meegemaakt. Reacties van Vreugdenhil Bulbs & Plants in ’s Gravenzande, het bedrijf waarop het bericht betrekking had, de Arbeidsinspectie en Glastuinbouw Nederland volgden in de loop van de dag.

‘Volstrekt immoreel en verwerpelijk’. Henry Stroek van CNV Vakmensen heeft geen goed woord over voor de ‘arbeidscontracten’ van een groep Oekraïense werknemers, die momenteel via het Poolse uitzendbureau Janpol aan het werk zijn bij plantenkwekerij Vreugdenhil Bulbs & Plants in ’s-Gravenzande. „Je gelooft je ogen niet als je ziet wat er op papier staat. Er staat bijvoorbeeld dat werknemers bij een overtreding van de regels gedeporteerd kunnen worden naar Oekraïne. Depotarcia, gedeporteerd, het staat er letterlijk!”

Uit eerste hand vernomen 

Het CNV-team dat gespecialiseerd is in het opsporen van foute uitzendconstructies kreeg een signaal over een groep van ruim 30 Oekraïense werknemers in het Westland. „We hebben de mensen thuis opgezocht. Ze doken eerst weg en waren doodsbang”, zegt Stroek. Dankzij de Poolssprekende vrouwen in het team lukte het uiteindelijk om vertrouwen te winnen. En toen ging de beerput open. „We zijn ons kapot geschrokken van de mensonterende teksten in de contracten die ze hebben ondertekend. We maken voortdurend de nodige incidenten mee, maar dit is wel de overtreffende trap.”

In de contracten staan verder veel boetebepalingen (20% inhouding van de vergoeding na het maken van fouten), een waarschuwing om in Nederland met niemand over hun arbeidsvoorwaarden te praten (op straffe van een boete van €500). Zolang ze in Nederland aan het werk zijn, moeten de Oekraïners bovendien elke maand €50 administratiekosten betalen aan Janpol.

Bedrijf ook zelf geschokt

In een statement op hun website meldt kwekerij Vreugdenhil Bulbs & Plants ook zelf zeer geschokt te zijn door de berichtgeving over de contracten van Oekraïners die voor het bedrijf werkzaam zijn. Des te meer, omdat het Poolse uitzendbureau Janpol, waarvan de Westlandse kwekerij mensen inhuurt, volgens eigen zeggen NEN-gecertificeerd is. Dit houdt in dat betalingen volgens de cao Glastuinbouw zijn gegarandeerd en loonstroken worden nagekeken. Het gaat om de contracten van een groep Oekraïners die in Polen werken en tijdelijk voor hun Poolse werkgever hier in Nederland bij Vreugdenhil Bulbs & Plant werken.

De kwekerij meldt: „Oekraïners maken momenteel al genoeg ellende mee, dus daar moeten we extra voorzichtig mee zijn. Vandaar dat het ons zo schokte toen het nieuws over de contracten ons ter ore kwam. Misstanden over contracten passen totaal niet bij wie wij zijn. Vandaar dat wij onze jurist de opdracht hebben gegeven dit tot op de bodem uit te zoeken. Als blijkt dat de contracten inderdaad ethisch en juridisch niet in de haak zijn, dan gaan wij geen nieuwe werknemers meer via Janpol inlenen. We blijven graag in contact met onder andere CNV om dit soort misstanden te bestrijden en uit de wereld te helpen. We hebben dinsdag 31 mei een brief met enkele vragen en voorstellen verstuurd naar de heer Stroek van CNV, waar tot op heden nog geen reactie op is gekomen.”

Vreugdenhil Bulbs & Plants kweekt veertien verschillende van bol- en knolgewassen in meerdere potmaten, van amaryllis tot zantedeschia onder ongeveer 12,5 ha glas verdeeld over drie locaties in het Westland.

Niet publiciteitsgeil

De reactie van Vreugdenhil Bulbs & Plants vindt Stroek eentje in de categorie van ’voor de bühne’. „Ik heb al ruim een week geleden het bedrijf op de hoogte gebracht in de hoop er uit te komen. Ze koos er echter voor haar kaken op elkaar te houden. Evenals ABU en NBBU, koepelorganisaties voor uitzendondernemingen, waarvan ik beter begrijp dat het voor hen lastiger is om als belangenbehartiger te acteren. Neem van mij aan dat ik dit graag achter de schermen had geregeld, ook in het belang van de Oekraïense werknemers. Ik ben niet publiciteitsgeil en dat weten mensen die nauw met mij samenwerken, waaronder zeker Vreugdenhil Bulbs & Plants. Als het niet goedschiks kan dan maar kwaadschiks om duidelijk te maken dat wij deze constructies nooit zullen dulden.”

Arbeidsinspectie start onderzoek

Naar aanleiding van de mediaberichten start de Arbeidsinspectie een onderzoek, maar merkt erbij op verrast te zijn door de actie van CNV. „Doordat ze het alleen in de media melden, kunnen we ons onderzoek minder goed uitvoeren. De betrokken partijen weten nu dat een onderzoek zal volgen. We weten niet waarom ze het tot dusverre niet bij ons gemeld hebben”, stelt een woordvoerder.

De Arbeidsinspectie wijst er verder op dat nog niets van de beschuldigingen is bewezen. Juridisch gezien is arbeidsuitbuiting moeilijk te onderbouwen als er contracten getekend zijn. Of aan de wettelijke eisen is voldaan, gaat de inspectie onderzoeken. Wanneer inspecteurs de bedrijven zullen bezoeken, maakt de inspectie niet bekend.

Stroek bevestigt dat hij geen melding heeft gedaan en bewust: „Achteraf informeer ik de inspectiedienst van harte, maar niet vooraf. Daarvoor lopen onze belangen te veel uiteen. Boetes opleggen aan werkgevers is niet in direct belang van werknemers. Sterker, de kans dat ze loon krijgen waarop ze recht hebben, wordt er alleen maar kleiner op.”

Kritisch blijven

Het niet naleven van de cao Glastuinbouw keurt Glastuinbouw Nederland af. „Misstanden, zoals vandaag via CNV Vakmensen naar buiten zijn gebracht, moeten met alle partijen die daar een bijdrage aan kunnen leveren, worden voorkomen en bestreden. De huidige situatie op de arbeidsmarkt maakt het nog belangrijker dat het kaf van het koren in de uitzendbranche wordt gescheiden”, reageert voorzitter Adri Bom-Lemstra.

Inlenen van internationale werknemers via uitzendbureaus vergt volgens de ondernemersorganisatie een continue kritische houding van telers. Er dus niet van uitgaan dat alles meteen goed geregeld is. Blijf uitzendorganisaties controleren, is de boodschap, onder meer of ze gecertificeerd zijn. „De berichtgeving bracht vanmorgen een schokgolf te weeg bij ondernemers in de glastuinbouw die denken dat zij de inzet van hun medewerkers goed hebben geregeld”, aldus Bom-Lemstra.

Website kaswerk.nl 

Het incident gaat ook Jeroen Warnaar’s, collega van Henry Stroek, voorstellingsvermogen te boven. Het was voor hem niet wachten op het moment dat uitbuiting van Oekraïense vluchtelingen die willen werken, een keer naar buiten zou komen. „Ik ga uit van het goede van de mens. En dat de meeste werkgevers goed werkgeverschap hoog in het vaandel hebben.” 

Om buitenlandse werknemers behulpzaam te zijn hebben CNV Vakmensen en FNV recentelijk de website kaswerk.nl gelanceerd. De site geeft informatie over eerlijk, gezond en veilig werken in de Nederlandse glastuinbouw. De belangrijkste aandachtspunten rond onderwerpen zoals huisvesting, loon of ziekte worden er beschreven. Daarnaast biedt de website tips en koppelingen naar andere websites voor meer informatie. Kaswerk.nl is een startpunt voor buitenlandse werknemers in de glastuinbouw. De site is beschikbaar in het Nederlands, Pools en Roemeens. „Blijkbaar wordt het tijd voor ook een vertaling in het Oekraïens. Dat moet niet moeilijk te regelen zijn”, aldus Stroek.

Gerelateerde content

Abonneer
Laat het weten als er

Blijf op de hoogte
met wekelijkse updates!

Selecteer categorie(en):
Registreren

Selecteer een de demo en krijg vijf dagen gratis toegang tot PlatformBloem.

Onbeperkt gebruik maken van PlatformBloem?
Bekijk de mogelijkheden.

Heeft u een abonnement op het Vakblad voor de Bloemisterij, Greenity, Bloem&Blad of Floribusiness, maar geen account?
Neem contact met ons op.

Al een account?
Inloggen

Log hier in met uw account van het Vakblad voor de Bloemisterij, van Greenity of van Bloem&Blad.

Heeft u een abonnement op het Vakblad voor de Bloemisterij, Greenity, Bloem&Blad of Floribusiness, maar geen account?
Neem contact met ons op.

Sluit venster
  • Feedback ontvangen wij al te graag!

Sluit venster