Met de brief van de drie ministeries LNV, EZK en Financiën aan de Tweede Kamer is de grootste onduidelijkheid voor de sector op energiegebied weggenomen. Kort gezegd is de boodschap: de ambitie voor 2030 wordt nog iets scherper en in 2040 is nog meer bereikt in reductie van fossiele brandstoffen dan eerder gedacht. De ’hoe-vraag’ is in de brief naar mijn mening nog lang niet scherp genoeg geformuleerd, maar het doel waar naartoe te werken is grotendeels ingekleurd. Daarnaast lees ik tussen de regels de boodschap: ondernemers in de glastuinbouw, u heeft een prachtige sector, maar ook geen tijd te verliezen om grote stappen vooruit te zetten. We moeten de energiecrisis het hoofd bieden, het is een noodzaak, maar ook een enorme kans. Daarmee is het kader gesteld om naartoe te werken met een bemoedigende schouderklop van Minister Staghouwer als goed bedoelde stimulans.
Zoals gezegd: de hoe-vraag is nog niet beantwoord. Er zijn genoeg puzzelstukjes die er al liggen of die de komende tijd beschikbaar komen via subsidieregelingen, CO2 beprijzen, aanpassing ODE, aanpassing energiebelasting, aanleg energie-infrastructuur, vastlegging in een nieuw energieakkoord, et cetera. De puzzel is bij lange na niet compleet en er is niet duidelijk wanneer de ontbrekende stukjes allemaal aangeleverd zijn. Kernvraag: wacht je tot de stukjes er zijn of ga je alvast aan je eigen puzzel beginnen? Uiteraard realiseer ik me goed dat je jezelf de vraag stelt: Hoe dan? Hoe een puzzel leggen zonder alle stukjes. Geen fijn plaatje.
Toch hoef je naar mijn mening niet te wachten totdat alle puzzelstukjes beschikbaar zijn. Kijk eens naar de winnaar van de Tuinbouw Ondernemersprijs: Wijnen Square Crops. De jury gebruikt woorden als bevlogen, weerbaar, flexibel, vooruitstrevend en lef om hun ondernemerschap te typeren. Deze ondernemers zijn onderweg met hun eigen puzzel en zijn er hierdoor ondertussen in geslaagd 65% van hun energiebehoefte via alternatieve bronnen in te vullen. Een weg met vallen en opstaan lees ik ook in het jury-rapport. Maar niemand heeft gezegd dat de energietransitie eenvoudig te realiseren is.
Concreet: Wat is jouw plan met je bedrijf? Hoe ziet jouw puzzel eruit? Wat is nodig om klimaatneutraal te worden? Andere koude-minnende teelt? Het nieuwe telen, innovatie, aardwarmte, LED-belichting, ontvochtiging, stoppen met je bedrijf? De keuze is wat dat betreft reuze.
Rabobank verwacht ieder geval van iedere ondernemer een uitgewerkte strategie hoe die de energietransitie denkt te gaan realiseren. Uiteraard sparren we graag over de gemaakte keuzes en hoe we je bij de realisatie van de strategie kunnen ondersteunen. Des te concreter je jouw behoefte maakt, des te beter is de bank in staat je te helpen jouw puzzel af te ronden.
