Met steun van de overheid en de sectororganisatie Colviveros professionaliseert de potplantenteelt in Colombia in rap tempo. Aan potplanten wordt veel potentie toegedicht. De sector heeft grote ambities om exportgroei te realiseren. De potplantenteelt in Colombia kan bovendien interessant worden voor nieuwe leveranciers van uitgangsmateriaal. De sector heeft nog wel enige hordes te nemen.
Léontine Crisson toog vorig jaar naar ExpoPlantas. Op een paar uur rijden van de hoofdstad van Colombia, Bogotá, trof ze een modderig terrein met tenten. Even verderop stonden de toiletten. Het was op het eerste gezicht een vrij rudimentair tafereel, omschrijft de Nederlandse landbouwraad van Colombia, Ecuador en Peru. In de tenten zag de potplantenbeurs er echter goed uit.
Crisson wilde met haar bezoek polsen of de Expo onderdeel kon uitmaken van een handelsmissie vanuit Nederland. „We wisten dat Nederlandse veredelaars veel materiaal leveren aan Colombiaanse kwekers. Het contact tussen de landen is warm. We constateerden dat er al best wat Nederlandse bedrijven aan de beurs deelnamen. We peilden of het een goed idee was om een Nederlandse missie te sturen. Toen kwam Jairo met het idee dat Nederland eregastland zou zijn op de volgende editie van ExpoPlantas. Daar waren we enthousiast over.”
Lobby bij overheid
Jairo is Jairo Cadavid, president van Colviveros dat in 2017 werd opgericht. De belangenorganisatie stimuleert en promoot de potplantensector in Colombia. Zo’n 600 kwekers zijn lid. De sector bestaat met name uit kleine familiebedrijven: meer dan 3.000 kwekers zijn actief met de teelt van planten en bomen. Mede dankzij het werk van Colviveros, dat ExpoPlantas organiseert, trainingen geeft aan kwekers en lobbyt bij de overheid, ontwikkelde de potplantensector in Colombia zich de afgelopen jaren positief.
Cadavid bezocht afgelopen zomer met achttien Colombiaanse kwekers GreenTech, en FlowerTrials. „Zij kunnen leren van de potentie en mogelijkheden van de Nederlandse bedrijven. We willen de kleine en middelgrote potplantenbedrijven, naar een hoger niveau brengen”, zegt Cadavid.
Een van de indicatoren van de ontwikkeling van de potplantensector is de toename van de export. Afgelopen jaar exporteerde Colombia voor zo’n 10 tot 11 miljoen dollar aan planten. Het is een verdubbeling ten opzichte van een jaar eerder en het ging met name om stek, weet Cadavid. Zijn verwachting is dat in de toekomst kwekers ook het eindproduct naar andere landen uitvoeren. Naar landen in de regio als Argentinië, Chili, Peru, en ook naar de Verenigde Staten. Cadavid denkt dan voornamelijk aan cactussen en succulenten.
Meer dan 50 miljoen inwoners
Vooralsnog is de binnenlandse markt – Colombia heeft meer dan 50 miljoen inwoners – de belangrijkste markt voor de afname van planten en bomen. Belangrijkste afnemers zijn Colombiaanse consumenten, schetst Cadavid. Covid leidde ertoe dat Colombianen meer planten kochten, een stukje natuur in huis haalden. Tuintjes hebben de Colombianen niet, ze wonen veelal in appartementen. „Cactussen en succulenten zijn trending bij jonge mensen. Werkende vrouwen houden van phalaenopsis en anthuriums.”
Je kunt heel makkelijk goede planten kopen in Colombia, ervaart Léontine Crisson, de Nederlandse landbouwraad in Colombia, Ecuador en Peru. Buiten Bogotá zijn tuincentra waar mensen planten voor hun appartementen kopen. Crisson ziet tevens dat er in Colombia veel aandacht is voor groen in openbare ruimtes.
Op de vijfde editie van ExpoPlantas, die dit jaar van 20 tot en met 22 september plaatsvond in Bogota, was Nederland dus eregast. Het betekende werk aan de winkel voor Crisson en haar team. Er was een gezamenlijke Nederlandse stand op de beurs en er vonden werkbezoeken plaats. In samenwerking met Cadavid regelde Crisson sprekers als Pascal Koeleman van 2Dezign en Laura Piñán Gonzáles van NAKtuinbouw. Die laatste sprak over het belang van kwekersrecht.
‘The more theatre, the more sales’
Koeleman toonde Colombiaanse kwekers hoe ze hun planten beter kunnen presenteren. „Colombia is een groot land waar ze goed snijbloemen kunnen kweken. Colombianen kunnen ook goed planten kweken. Maar de plantenkwekers zijn niet zo goed in vermarkten. Ze verkopen planten in een zwarte zak, ze moeten zorgen dat er een pot omheen komt. ‘The less theatre, the less sales. The more theatre, the more sales’”, stelt Koeleman, die door de grote belangstelling voor zijn optreden merkte dat Colombiaanse kwekers ongekend hongerig naar informatie zijn.
Niet alleen Colviveros stimuleert de Colombiaanse potplantenteelt. Ook de Colombiaanse overheid steekt de helpende hand toe. Al in 2017 sprak de minister van Landbouw zijn steun uit aan de potplantensector in het land. De regering ziet in dat de sector aan veel families, zo’n 35.000 personen, een goed leven biedt. Het ministerie van landbouw is gecharmeerd van de sector en levert een financiële bijdrage aan ExpoPlantas. Bovendien ondersteunt ze export. Ook is de formalisering van de sector een aandachtspunt van de overheid, net als voor Colviveros.
„De regering vindt het een interessante sector voor de rurale gebieden. De sector biedt mensen werk en stabiliteit. De regering ziet ook in er op de binnenlandse markt en internationale markt veel vraag is naar planten”, verklaart Crisson.
Vreemde eend in de bijt
De Colombiaanse potplantensector kan ook heel interessant zijn voor leveranciers van uitgangsmateriaal. Anthura is een van de bedrijven die deelnamen aan ExpoPlantas. Veel bedrijven namen deel om de markt en potentiële klanten te leren kennen. Anthura heeft al een deel van de Colombiaanse markt voor uitgangsmateriaal voor phalaenopsis en anthurium in handen.
„Het is voor ons absoluut een belangrijke markt. We stonden als uitzondering op ExpoPlantas, als vreemde eend in de bijt. Wij waren er niet op zoek naar nieuwe klanten, maar om relaties te onderhouden en behouden. Wij hebben in Colombia twee anthuriumtelers en een phalaenopsisteler als klanten. Het zijn de grootste kwekers in het land, ze telen voor de lokale markt. Daarmee hebben we 70% van de markt in handen. Dat was ook ons doel”, aldus Jos Akerboom, accountmanager van Anthura.
Bas Pellenaars is commercieel directeur Latijns-Amerika bij Dümmen Orange, dat ook aan de beurs deelnam. Hij ziet absoluut potentie in Colombia. Voor een duur product als anthurium en phalaenopsis is het mogelijk om vanuit Nederland te exporteren naar Colombia. Het is echter voor veel producten nog niet gemakkelijk om in Colombia te importeren. Dümmen heeft een breed scala aan potproducten en een deel van de stekken wordt opgekweekt in Guatemala, El Salvador en Afrika. Vaak is het niet toegestaan om de stekken rechtstreeks van de productiefarms naar Colombia te exporteren.
Werk aan de winkel
Pellenaars geeft als voorbeeld dahlia. „Wij zouden de stekken naar Nederland moeten sturen, daar bewortelen en vervolgens naar Colombia uitvoeren om aan de importeisen te voldoen. Dat kost veel geld en is een uitdaging voor de vermeerdering. Maar tegelijkertijd is er Colviveros die lobbyt bij de Colombiaanse overheid om import te vergemakkelijken. Een land als Colombia wil toch een goed klimaat voor ondernemers creëren zodat veredelaars makkelijker zaken kunnen doen. Maar er is werk aan de winkel. Feit is dat wij weinig stekken voor planten afzetten in Zuid-Amerika terwijl er wel grote kansen zijn daar. De Colombiaanse overheden en de handelsorganisatie hebben doelen en wensen. In de praktijk gaan veranderingen echter langzaam.”
‘Onze planten komen wel eens
hier en daar terecht’
Jos Akerboom, accountmanager van Anthura.
Een andere barrière voor de ontwikkeling van de potplantensector in Colombia is het gebrek aan acceptatie van kwekersrecht door Colombiaanse kwekers. Door beter uitgangsmateriaal zouden kwekers hun kwaliteit kunnen verbeteren. Betaling van kwekersrechten is ook een vereiste om te kunnen exporteren naar landen die kwekersrechten respecteren.
Illegale vermeerdering
Volgens Crisson hebben leveranciers die al klanten hebben geen problemen over kwekersrechten. „In Colombia regelen veredelaars en potplantenkwekers dat onderling prima. In Ecuador zijn er veel grotere problemen.” (Bloemisterij interviewde landbouwraad Léontine Crisson vorig jaar zomer onder meer over het kwekersrecht in Ecuador. Dat artikel lees je hier.)
Akerboom bevestigt de bevinding van Crisson. De klanten van Anthura betalen voor het uitgangsmateriaal en daarmee betalen ze ook royalty’s. Hij heeft de indruk dat Anthura weinig last heeft van illegale vermeerdering in Colombia. „Onze planten komen wel eens hier en daar terecht, maar zijn niet makkelijk te vermeerderen. Je krijgt dan niet dezelfde kwaliteit.”
Voor andere producten ligt dat anders, ervaart Pellenaars. Illegale vermeerdering is voor Dümmen Orange wel degelijk een zorg. Waarom zou iemand royalty’s betalen als een buurman het eindproduct gebruikt om zelf te vermeerderen? „De term illegale vermeerdering is misschien niet helemaal terecht. Als wij geen uitgangsmateriaal aanbieden en Colombiaanse kwekers er wel behoefte aan hebben, gaan ze er toch mee aan de slag.”
Formaliseren
De ambitie van de potplantensector in Colombia blijft onverminderd groot. Cadavid gaf al aan dat de ambitie van Colviveros is om de bedrijven te professionaliseren en een grote exportgroei te realiseren. Crisson wijst erop dat de potplantensector dan zal moeten formaliseren. In tegenstelling tot de snijbloemensector in Colombia is de potplantensector nu vrij informeel. Bedrijven werken niet altijd even wit, betalen geen belasting en mensen zijn vaak onverzekerd.
Crisson: „Colombia heeft een gunstig klimaat en goede geografische omstandigheden voor de potplantensector om verder te groeien. Hoe snel de ontwikkeling gaat hangt af van hoe snel Colombianen de sector kunnen formaliseren. Ik zie wel dat de beurs en de interesse van de overheid heel positief zijn. ”
Akerboom trekt de vergelijking met Peru en Ecuador. Colombia is verder. „Er zijn zeker mogelijkheden qua export. Het is wel heel complex wat betreft de geografie. Transport kost veel tijd, gezien de hoge bergen. Dat is een uitdaging. Ik denk ook wel dat de interne markt kan doorgroeien. Dat hangt van de politieke en economische situatie af. Er is nu nog maar een klein percentage van de bevolking dat planten koopt. Het potentieel aan mensen is gigantisch. Ik hoop dat planten niet alleen de elite, maar ook de middenklasse bereiken.”
Pellenaars gaat er ten slotte vanuit dat de import en export groeien. „Colviveros en overheden bemoeien zich ermee. En ook van onze kant steken we er meer energie in om routes te openen. We zijn nu absoluut meer aan het investeren dan we in het verleden hebben gedaan om meer te doen in potplanten. Ik ga ervan uit dat we dingen geregeld krijgen in Colombia. Misschien niet morgen, maar dan volgend jaar. In Colombia en Ecuador verkopen we miljoenen stekken voor snijbloemen. Potplanten zou een enorme toevoeging zijn. Mijn complimenten aan Jairo. Hij bracht de sector bijeen, zorgde voor BTW-uitzondering en gaf ExpoPlantas meer cachet. Als de sector groeit dan helpt dat ons ook.”
Potplantenteelt Colombia in cijfers
Volgens Jairo Cadavid zijn er meer dan 3.000 kwekers van planten en bomen in Colombia. Ongeveer 1950 ha zijn in productie in de departementen Cundinamarca (65%), Antioquia (20%), en Eje Cafetero, Valle del Cauca en andere regio’s in het land (15%). Producten zijn onder meer snijgroen, anthurium, bromelia, tillandsia, phalaenopsis, philodendron, anglaonema, palmen, bomen, cactus en succulenten. De binnenlandse markt voor planten en bomen heeft een waarde van €35 miljoen. Jaarlijks neemt de export toe met 20%.
De kwekers zijn over het algemeen kleine familiebedrijven die zo’n 35.000 families in Colombia een bestaan geven. Er is ook een aantal grotere bedrijven die op de lokale markt actief zijn en ook exporteren. Het gaat om bedrijven als Bromelias de Colombia, Darwin Colombia, Plantas del Tambo and Vivero Tierra Negra. Ze zijn actief op de VS, Canada, het VK, Japan en Nederland. Het gaat dan met name om stekmateriaal.
100 exposanten
Afgelopen jaar was de exportwaarde 10 tot 11 miljoen dollar, weet Cadavid. Elf jaar lang was hij actief bij Asocolflores, de branchevereniging voor de snijbloementelers in Colombia. Nu staat hij aan het hoofd van Colviveros. De organisatie stimuleert en promoot de planten en bomenteelt in Colombia. 600 kwekers zijn aangesloten.
Een van de activiteiten die Colviveros ontplooit is de beurs ExpoPlantas. Vijf jaar terug begon de beurs met tien deelnemers die op tafels hun planten en bedrijfsnamen toonden. Twee weken terug, vond de beurs voor de vijfde keer plaats, in Bogota. De beurs besloeg 3.000m2. 100 exposanten waren present. 75 van hen afkomstig uit Colombia. De andere 25 bedrijven kwamen uit zeven landen waaronder Nederland. Het aantal bezoekers was 1000. 950 uit Colombia en 50 uit de VS, Mexico, Costa Rica, Ecuador, Venezuela, Duitsland en Nederland.
