De bron van de vervuiling van het Noord-Hollandse oppervlaktewater met dinoterb is door Deltares niet gevonden. Het instituut ziet geen aanwijzingen dat recent middelen met dinoterb zijn gebruikt. Ook ziet het geen fouten in de data. Dat laat hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier weten.
Het rapport van kennisinstituut Deltares is woensdagavond gepresenteerd aan het college van het hoogheemraadschap (HHNK). Het schap gaf Deltares opdracht uit te zoeken waar de dinoterbvervuiling vandaan kwam. HHNK zelf vond de bron niet en bij dat onderzoek zijn vraagtekens gezet. Overigens kon ook het schap zelf niet vinden waar de stof opeens vandaan kwam in 2022.
De werkzame stof dinoterb is tot 1998 gebruikt in herbicides. Aanvankelijk werd door Mobilisation for Evironment (MOB) naar de bollenteelt gewezen, omdat de stof in onder meer de Driebanpolder is gevonden. In het gebied in West-Friesland worden veel bollen geteeld. Inmiddels is duidelijk dat de stof niet uit de bollensector komt, maar toch kijken gemeenten naar de sector als mogelijke bron.
Drie mogelijkheden
Volgens HHNK heeft Deltares ’grondig onderzoek’ gedaan naar mogelijke verklaringen en bronnen voor de stof. Er is literatuuronderzoek gedaan, er zijn gesprekken gevoerd met betrokken partijen en experts, mogelijke verspreidingsroutes zijn bekeken en bestaande dinoterbdata zijn tegen het licht gehouden. Verder klopte Deltares aan bij Wageningen Environmental Research, RIVM en Ctgb, het instituut voor omgevingsstudies CML van de Leiden Universiteit en bij de Inspectie Leefomgeving en Transport om aan gegevens te komen. RIVM, ILT en CML, hebben het rapport vooral bekeken en van commentaar voorzien.
Het instituut beveelt aan nog drie mogelijkheden aan en daar gaat het schap mee aan de slag. Zo moet duidelijk worden of dinoterb misschien uit de bodem van sloten komt, omdat de bodem is omgewoeld. Ook doet HHNK steekproeven om zo te kijken of de stof uit de industrie of door menselijk gebruik in de rioolwaterzuivering terechtkomt. Deltares raadt extra analyses aan als er weer dinoterb in het water komt. Dat moet variaties in toekomstige metingen voorkomen.
’Gezamenlijke opgave’
Portefeuillehouder integraal waterbeheer landelijk gebied Jos Beemsterboer van HHNK gaf woensdagavond aan dat het belangrijk is dat alle partijen aan de waterkwaliteit blijven werken: „De aanwezigheid van een verboden stof zoals dinoterb, jaren nadat de stof niet meer gebruikt is, maakt eens te meer duidelijk hoe belangrijk het is om met alle partijen te blijven werken aan de waterkwaliteit. Dat is een gezamenlijke opgave. Waarbij het uitgangspunt wat ons betreft moet zijn: wat er niet in komt, hoeft er ook niet uit.”
’Niet geheel haalbaar’
HHNK heeft de ambitie dat in 2027 al het water in het beheergebied van het schap schoon en gezond is en voldoet aan de normen van de Kaderrichtlijn Water. De waterkwaliteitsbeheerder ziet al dat dit doel ’niet geheel haalbaar’ is. Voedselrijkheid door onder meer de natuurlijke stoffen stikstof en fosfor en de historische belasting van de bodem maken het HHNK lastig te voldoen aan de KRW.
Het hoogheemraadschap komt met een pakket aan maatregelen. Die draaien onder meer om het verminderen van emissies, het vinden van de herkomst van stoffen als stikstof en fosfor en het verminderen van indirecte lozingen.
