Er moet veel meer worden ingestoken op wat agrarische bedrijven precies aan gewasbeschermingsmiddelen gebruiken en wat er aan emissie op en nabij die bedrijven wordt gemeten, bijvoorbeeld in het water. Daar hebben zowel onderzoekers als handhavers baat bij. Dit was een van de conclusies van het rondetafelgesprek Gewasbeschermingsmiddelen donderdag 21 november in de Tweede Kamer.
Onderzoeker Ad Ragas van de Radboud Universiteit zegt als wetenschapper niet over de juiste gegevens te kunnen beschikken om goed onderzoek te doen, bijvoorbeeld naar de relatie tussen welke middelen een kweker op zijn bedrijf gebruikt en wat het effect daarvan is op de insecten in die buurt. Hij voegde er nog toe dat er amper emissiemetingen op landbouwbedrijven worden gedaan en dat hij daar juist in geïnteresseerd is.
Onderzoeker Geert de Snoo, Universiteit Leiden, pleit ook voor veel meer openheid over het middelengebruik van bedrijven en gaf aan dat die wens er al jaren is. „Er zijn namelijk zeer veel data en daar moeten we mee kunnen werken. Hiermee zijn grote en goede stappen te maken.” Hij gaf daarbij aan dat die gegevens niet in de openbaarheid hoeven te komen.
Naleving gebruiksvoorschriften moet beter
Ctgb’er Marcel van Raaij was het met de onderzoekers eens. „Zowel onderzoekers als handhavers hebben baat bij die bedrijfsgegevens.” Hij zei dat de naleving van de gebruiksvoorschriften die het Ctgb bij een toelating geeft, veel beter kan. „We zien door cijfers van de NVWA en de waterschappen dat verbetering in de naleving nodig is. En dan zeg ik het nog voorzichtig.” Hij gaf de suggestie om misschien minder de pijlen te richten op de toelating van middelen om emissie tegen te gaan, maar meer in te zetten op handhaving van de gebruiksvoorschriften. De Snoo vulde aan dat de toelating, het gebruik van die middelen in de praktijk en de feedbackmetingen over de emissie daarvan, zoals die in water, veel sneller met elkaar in verband moeten worden gebracht, zodat er veel sneller op geanticipeerd kan worden.
Te complex
Ragas gaf nog aan dat de politiek de wetenschappers vaak vraagt om onderzoek te doen zodat politici daar hun beslissingen op kunnen nemen. „Maar, we maken het veel te complex. Je krijgt nooit zekerheid omtrent de risico’s van middelen. Maak keuzes, het moet er om gaan wat je wil beschermen.” Hij pleit er daarom voor ‘gewoon minder middelen te gebruiken’ of grotere veiligheidsmarges in te bouwen. „Steek meer geld en energie in het voorkomen van emissie in plaats van onderzoek voor toelatingen”, was zijn advies.
